2021 – XXXIII edycja Festiwalu Filmu Polskiego w Ameryce (PFFA)

Festiwal odbył się w dniach 6 – 23 listopada 2021 r. w tradycyjnej formie. Główne pokazy odbywały się w trzech ośrodkach kinowych metropolii chicagowskiej – AMC Village Crossing 18, Copernicus Center i Gallery Theatre. Kilkanaście specjalnych pokazów odbyło się na kampusach uniwersyteckich, m.in. Loyola University, University of Chicago, Northwestern University, Northern Illinois University. Jak co roku, w festiwalu wzięła również udział młodzież szkolna Chicago Public Schools. Poważną liczbę seansów udostępniono szerokiej publiczności bezpłatnie, w tym pokazy filmów dla starszej młodzieży.

Pokazano ponad 50 filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych. Łączna frekwencja wyniosła 4300 widzów.

Repertuar festiwalu odznaczał się wyjątkowa różnorodnością i obejmował wiele najważniejszych tytułów ostatniego roku: “25 lat niewinności” w rez. Jana Holoubka, „Cudak” w reż, Anny Kazejak, „Zabij to i wyjedz z tego miasta” w reż. Mariusza Wilczyńskiego, „Lokatorka” w rez. Michała Otłowskiego, „Żeby nie było śladów” w rez. Jana P. Matuszyńskiego, „Magnezja” w reż. Macieja Bochniaka. „Na chwile, na zawsze” w rez. Piotra Trzaskalskiego czy debiut Agi Woszczyńskiej „Cicha ziemia”. Na specjalnych projekcjach pokazano zrekonstruowana cyfrowo wersje „Zezowatego szczęścia” w rez. Andrzeja Munka, podkreślając rocznice urodzin reżysera, jak również cykl animacji „Bajki z Królestwa Lailonii” według Leszka Kołakowskiego. Osobnym wydarzeniem był 9-godzinny maraton filmowy, w czasie którego przedstawiono serial filmowy „Król” w rez. Jana P. Matuszyńskiego według powieści Szczepana Twardocha.Wśród filmów dokumentalnych znalazły sie m.in. “Papcio Chmiel” w rez. Petro Aleksowskiego, „Po złoto. Historia Władysława Kozakiewicza” w rez. Ksawerego Szczepanika, „O moim dziecku” w rez. Piotra Jaconia czy seria filmów poświęconych polskim odkrywcom i wynalazcom „Geniusze i marzyciele”. Zgodnie z tradycją przedstawiono filmy młodych twórców ze Studia Munka, Łódzkiej Szkoły Filmowej, Warszawskiej Szkoły Filmowej czy Wydziału Radia, Filmu i TV Uniwersytetu Śląskiego.

Nagrodę “Złotych Zębów Kamery” dla najciekawszego filmu fabularnego otrzymał “Żeby nie było śladów” Jana P. Matuszyńskiego (tegoroczne polskie zgłoszenie do nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej), zaś Nagrody Specjalne Jury – “25 lat niewinności” Jana Holoubka i „Zabij to i wyjedz z tego miasta” Mariusza Wilczyńskiego. W kategorii filmów dokumentalnych wygrał film Pawła Wysoczańskiego “Jutro będzie długi dzień”, a Nagrody Specjalna Jury otrzymały filmy „Herbert. Barbarzyńca w ogrodzie” Rafaela Lewandowskiego i „Zwykły kraj” Tomasza Wolskiego.

Ze względu na restrykcje w podróżach do Stanów Zjednoczonych ograniczona była liczba gości z Polski, którzy przyjechali na spotkania z publicznością oraz lokalnymi mediami. Znacząca natomiast była obecność gości z całego kraju, w tym również laureatów dyplomów uznania za osiągnięcia w promocji filmu polskiego na kontynencie.

Festiwalowi towarzyszyły dwie interesujące wystawy w galeriach 1112 – „Fotografie z miasta Lodzi Krzysztofa Kieślowskiego” oraz „Klasyka polskiego plakatu filmowego (od 1945 do 2020)”. Czas trwania obu wystaw przedłużono na życzenie publiczności do 11 grudnia 2021.

Wydano oficjalne przyjęcia z okazji otwarcia i zamknięcia festiwalu, to ostatnie z udziałem członków Amerykańskiej Akademii Filmowej. Ponadto zorganizowano dwa rauty dla dziennikarzy i krytyków przy okazji konferencji prasowych.

Wśród okolicznościowych druków wydano m.in. katalog imprezy oraz plakat. Wykonano również rollupy reklamowe z logotypami sponsorów. Rollupy były eksponowane zarówno podczas projekcji filmowych, jak i podczas imprez towarzyszących i spotkań organizowanych przez Biuro Festiwalu.

Uczestnikom festiwalu rozdano okolicznościowe szklanki, kubki oraz specjalnie wydane płyty dvd z filmami dokumentalnymi o festiwalu zrealizowanymi przez polskiego filmowca z Chicago Kubę Łuczkiewicza. Filmy ponadto udostępniono na oficjalnej stronie internetowej festiwalu.

Wśród działań reklamowych szczególną wagę położono na media społecznościowe, wykupując liczne reklamy na Facebooku oraz tworząc szeroko zakrojona kampanie na Onecie sponsorowana w części przez Jackvision. Oficjalna strona internetowa festiwalu odnotowała 139,000 wejść. Festiwal szeroko skorzystał z udostępnionych przez organizacje partnerskie z całego kraju list adresowych, co przyniosło wymierne efekty. Ze względu na brak środków, po raz pierwszy od 20 lat, zrezygnowano z tradycyjnych festiwalowych billboardów, jak również billboardów na autobusach miejskich CTA. W ramach kontraktów barterowych ze stacjami radiowymi 1030 AM, 1490 AM oraz WFMT 97.1 codziennie prezentowano liczne reklamy oraz przygotowany materiał festiwalowy. Obszerny materiał pojawił się w stacjach radiowych w Polsce. m.in. w Programie Pierwszym, Drugim i Trzecim Polskiego Radia, Mniejszy nacisk niż zazwyczaj położono na media drukowane poza ogłaszaniem programu oraz reklamami w magazynach polskojęzycznych („Dziennik Związkowy”, „Program”). Zatrudniono studentów oraz wolontariuszy do dystrybucji ulotek i pocztówek festiwalowych szczególnie na przedmieściach Chicago, wykorzystano kontakty z bibliotekami i centrami kultury.

Impreza cieszyła sie zainteresowaniem mediów polsko- oraz anglojęzycznych, czego wyrazem były wystąpienia przedstawicieli festiwalu oraz gości w audycjach radiowych i telewizyjnych. Powszechnie podkreślano solidny i bardzo urozmaicony program festiwalu oraz nieprzerwane trwanie imprezy od 33 lat.

Wśród głównych sponsorów festiwalu znalazły się Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Star-Tech Glass, Konsulat Generalny RP w Chicago, Ambasada RP w Waszyngtonie, Fundacja Kopernikowska, Fundacja Izabeli Roman, Towarzystwo Sztuki w Chicago, Hotele Hilton. Nazwy oraz logotypy sponsorów były prezentowane na ekranach kin przed każda projekcja, jak również w drukach festiwalowych.

Daty przyszłorocznego 34. Festiwalu Filmu Polskiego w Ameryce wstępnie wyznaczono na zebraniu podsumowującym imprezę na 5-20 listopada, zaznaczając jednak, że istnienie PFFA jest uzależnione od pozyskania właściwych funduszy, szczególnie od powołanych do wspierania promocji polskiej kultury instytucji w Polsce, wobec braku podobnych możliwości na gruncie lokalnym. Nie udało się bowiem spłacić dotychczas pożyczki zaciągniętej na organizacje imprezy, jakkolwiek przedłużono okres spłaty do maja 2022 r. Podkreślono konieczność prezentacji internetowych festiwalowych wydarzeń oraz spotkań z twórcami, co będzie wymagało osobnego zatrudnienia wideografów. W związku z licznymi prośbami od widzów spoza Chicago postanowiono rozważyć streaming filmów festiwalowych w ramach regularnych programów PFFA w ciągu roku, co wymaga osobnych negocjacji i nabycia odrębnych licencji.

33. Festiwal Filmu Polskiego w Ameryce był jedną z nielicznych imprez kulturalnych w środowisku polsko-amerykańskim, które bez straty jakości artystycznej odbyły się w 2021 r. w Chicago. Wszystkie cele promocyjne zostały w pełni osiągnięte.